Σήμερα, η εικονική πραγματικότητά είναι ένα εργαλείο που πέρα από μέσω ψυχαγωγίας έχει εισέλθει και στην ψυχοθεραπευτική διαδικασία με έρευνες να υποστηρίζουν τα οφέλη και την αποτελεσματικότητα της, σε διαφορετικές καταστάσεις και διαταραχές (Boeldt et al., 2019, Carl et al., 2019, Chesham et al., 2018, Freeman et al., 2018).
Τι είναι η θεραπεία έκθεσης με εικονική πραγματικότητα;
Η θεραπεία έκθεσης με εικονική πραγματικότητα (Virtual Reality Exposure Therapy, VRET) είναι μια ταχύρρυθμη μέθοδος απευαισθητοποίησης της δυσφορικης ψυχικής κατάστασης μέσα από τη σταδιακή, εξατομικευμένη, ελεγχόμενη έκθεση βάσει των αναγκών της/του κάθε θεραπευμένης/ου.
Η βαθμιαία έκθεση επιτυγχάνεται μέσα από την επιλογή ενός από τα ποίκιλα εικονικά περιβάλλοντα που διαθέτουμε ενώ ταυτόχρονα δίνετε έμφαση και στις σκέψεις, τα συναισθήματα και το βαθμό δυσφορίας που αναδύονται κατά την διάρκεια της συνεδρίας για να εγκαθιδρυθεί ένα αίσθημα και κλίμα ασφάλειας.
Γιατί να την επιλέξω;
Η επιλογή της εικονικής πραγματικότητας ως μέσο στην θεραπευτική διαδικασία αποτελεί έναν ήπιο και λιγότερο απότομο τρόπο έκθεσης από την έκθεση in vivo αλλά και πιο αναπαραστατικό από την χρήση της φαντασίας που συνήθως επιλέγεται σε γνωσιακές συμπεριφορές πρακτικές. Έτσι, επιτυγχάνεται η εμπλοκή όλων των αισθήσεων και κυρίως η δυνατότητα χρήσης οπτικού ερεθίσματος, κάτι που κάνει την εμπειρία πιο ρεαλιστική.
Επιπλέον, η χρήση εικονικής πραγματικότητας στις θεραπευτικές συνεδρίες ωφελεί τις/τους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες προσφέροντάς τους την ευκαιρία να αναπαράγουν σενάρια πραγματικής ζωής, αυξάνοντας τον βαθμό εμπλοκής στην διαδικασία και κατ’ επέκταση την αποτελεσματικότητά. Επιτρέπει επίσης, την εξάσκηση συμπεριφορών και δεξιοτήτων σε ένα ασφαλές περιβάλλον με τη στήριξη και την καθοδήγηση της/του θεραπεύτριας/θεραπευτή.
Συνδυαστικά με την ψυχοθεραπευτική διαδικασία που όλοι γνωρίζουμε η προσθήκη του VR φέρνει μια νέα διάσταση που ανεξαιρέτως αιτήματος μπορεί να ενισχύσει την εμπειρία. Πέρα από μέσο για την σταδιακή έκθεση σε αγχωτικό ή φοβικό ερέθισμα ενισχύει την ενσυνειδητότητα (Mindfulness), την παραμονή στο εδώ και τώρα και τον συντονισμό με το εαυτό μέσα από την χρήση δωμάτιων με σκοπό την ηρεμία και την χαλάρωση.
Για ποιους είναι κατάλληλη;
Ιδεοψυχαναγκαστική ή καταναγκαστική συμπεριφορά,
Άγχος, κοινωνικό άγχος, άγχος δημόσιας ομιλίας (public speaking),
Αγοραφοβία,
Κατάθλιψη,
Ειδικές φοβίες,
Διαταραχή Μετατραυματικού στρες / ΔΜΤΣ – PTSD,
Ενσυνειδητότητα & Χαλάρωση,
Διαταραχές Πρόσληψης Τροφής,
Διαχείριση πόνου.
Το κέντρο μας σε συνεργασία με την πλατφόρμα Amelia-VR, https://ameliavirtualcare.com, διαθέτει περισσότερα από 100 εικονικά περιβάλλοντα και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα καταστάσεων, συνθήκων, διαταραχών, χαλάρωσης και ενσυνειδητότητας για την ενσωμάτωση της εμπειρίας VR στην θεραπευτική διαδικασία με σκοπό τον εμπλουτισμό της και την αναβάθμιση της με κάτι καινοτόμο!
Βιβλιογραφία
Boeldt, D., McMahon, E., McFaul, M., & Greenleaf, W. (2019). Using virtual reality exposure therapy to enhance treatment of anxiety disorders: Identifying areas of clinical adoption and potential obstacles. Frontiers in Psychiatry, 10. https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00773
Carl, E., Stein, A. T., Levihn-Coon, A., Pogue, J. R., Rothbaum, B., Emmelkamp, P., Asmundson, G. J. G., Carlbring, P., & Powers, M. B. (2019). Virtual reality exposure therapy for anxiety and related disorders: A meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Anxiety Disorders, 61, 27–36. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2018.08.003
Chesham, R. K., Malouff, J. M., & Schutte, N. S. (2018). Meta-analysis of the efficacy of virtual reality exposure therapy for Social Anxiety. Behaviour Change, 35(3), 152–166. https://doi.org/10.1017/bec.2018.15
Freeman, D., Haselton, P., Freeman, J., Spanlang, B., Kishore, S., Albery, E., Denne, M., Brown, P., Slater, M., & Nickless, A. (2018). Automated psychological therapy using immersive virtual reality for treatment of fear of heights: A single-blind, parallel-group, randomised controlled trial. The Lancet Psychiatry, 5(8), 625–632. https://doi.org/10.1016/s2215-0366(18)30226-8